عنوان: عروق واریسی دوطرفه اندام تحتانی: یک مطالعه مروری
توضیح اجمالی: در این مطالعه مروری منابع معتبر منتشر کننده مقالات علمی و منابع طب یونانی مرتبط با درمان واریس مورد جست و جو قرار داده شده است که و به طور خلاصه به قسمتی از این مطالب اشاره شده است.
رگ‌های واریسی به رگ‌های پرپیچ و خم در بافت‌های زیر جلدی پاها گفته می‌شود که به راحتی قابل دیدن و تشخیص هستند. معمولا کارایی این عروق بدلیل اختلال در دریچه‌هایی که یک‌طرفه به سمت قلب خون را هدایت می‌کنند نامناسب بوده و موجب بازگشت خون به سمت عقب و درنتیجه افزایش فشار عروق وریدی و تشدید نقص وریدی می‌گردد. واریس معمولاً بدون علامت است اما ممکن است منجر به درد موضعی، سنگینی در اندام، تغییر رنگ، خارش، خشکی و موجب تورم مچ پا شود. از جمله شرایطی که باعث افزایش فشار روی رگ‌های پا می‌شود، چاقی، سبک زندگی بی‌تحرک، عدم فعالیت یا ورزش، نوسانات هورمونی در دوران بارداری، یائسگی، سیگار کشیدن، بلند کردن وزنه سنگین ممکن است منجر به واریس شوند. در مطالعه‌ای در انگلیس حدود ۴۰ درصد از مردان و ۳۲ درصد از زنان دچار واریس پا بودند. در سن نوجوانی واریس می‌تواند دیده شود اما با فزایش سن احتمال ایجاد واریس به علت ضعیف شدن عروق افزایش می‌یابد. همچنین شواهدی از اثرات مثبت سابقه خانوادگی به ثبت رسیده است.
درمان فوری واریس، جوراب‌های فشاری است که باعث فشار به پا و در نهایت فشار دادن رگ‌ها می‌شود تا جریان خون به راحتی به سمت قلب جریان یابد. برخی از تمرینات مانند شنا، یوگا و پیلاتس ممکن است برای واریس مفید باشد. درمان‌هایی مانند ماساژ، بخور، بادکش و خونگیری (زالودرمانی) نیز به مدیریت واریس کمک می‌کند. روش‌های دیگری همچون جراحی با لیزر، استفاده از کتتر با بهره گیری از پرتوهای رادیویی یا انرژی لیزر، بستن یا برداشتن عروق و جراحی آندوسکوپیک ورید در موارد شدید اشاره نمود. برداشتن همه یا بخشی از ورید صافن ۵.۳% موجب ترومبوز ورید عمقی، ۰.۰۶% موجب آمبولی ریوی و ۲.۲% موجب عفونت زخم محل می‌گردد. همچنین بدلیل برداشتن تنه اصلی صافنوس درآینده امکان پیوند بای پس عروق در صورت نیاز وجود نخواهد داشت. شواهد تجربی نشان می‌دهد که روش CHIVA که در آن ورید حفظ می‌شود علاوه بر کاهش واریس، ایمن‌تر از حذف عروق در موارد مزمن می‌باشد. در این روش یک تا چهار برش کوچک تحت بی‌حسی موضعی انجام می‌شود، تا جریان نامناسب خون که در اثر ضعف دریچه‌های وریدی و گشادی عروق ایجاد شده است برطرف گردد و بیمار می‌تواند همان روز به خانه برگردد. این روش درمانی که جهت اصلاح عملکرد عروق واریسی از جمله عروق پیچ دار، ادم و زخم ها انجام می‌شود، در کارآزمایی‌های بالینی متعدد کیفیتی در حد متوسط داشته است.
یک روش غیر جراحی که معمولاً برای واریس و رگ‌های پا انجام می‌شود، اسکلروتراپی است که در آن دارو (اسکلروزانت) به رگ‌ها تزریق می‌شود تا باعث کوچک شدن آن‌ها شود. عوارض اسکلروتراپی نادر است اما می‌تواند شامل لخته خون و زخم باشد. واکنش‌های آنافیلاکسی فوق العاده نادر هستند اما می‌توانند تهدید کننده زندگی باشند و پزشکان باید تجهیزات احیا را آماده کنند. در روش‌های حذف و بستن رگ بوسیله حرارت لیزر از اثربخشی بالاتری برخوردار است و در ۰.۴% موارد موجب سوختگی پوست و در ۲.۱% موارد موجب پارستزی موقت می‌گردد. عوارض مشاهده شده استفاده از امواج رادیویی شامل سوختگی، پاراستزی، فلبیت بالینی و میزان کمی بالاتر از ترومبوز ورید عمقی (۰.۵۷٪) و آمبولی ریوی (۱۷/۰٪) است. درمان بخار شامل تزریق پالس بخار به رگ بیمار می‌باشد در این روش درمانی که از ماده طبیعی (آب) استفاده می‌شود نتایج مشابهی با لیزر یا فرکانس رادیویی مشاهده شده است.
در نهایت نویسندگان به این موضوع اشاره نموده‌اند که در کل برای درمان واریس درمان‌های متعددی از جمله خارج کردن خون تجمع یافته در عروق تا مصرف داروهای رقیق کننده خون بصورت زیر جلدی و… و جراحی استفاده می‌شود. در این میان در طب یونانی زالودرمانی در درمان وریدهای واریسی بسیار موثر ذکر شده است و این برمی‌گردد به این نکته که زالو غیر از خروج خون از وریدهای پیچ خورده، موادی از جمله هیرودین، هیالورینیداز، استیل کولین، دکورسین، کالین، مهارکننده تیپتاز و استروئیدهای طبیعی، که برای تنظیم جریان وریدی مشاهده می‌شود عملکرد دریچه‌ها و بنابراین مانع برگشت خون وریدی به عقب می‌گردد.
هیرودوتراپی همچنین سطح اخلاط بهم ریخته بدن را متعادل می‌کند که ممکن است در بهبود تون عروق بدن و فیزیولوژی دریچه وریدی کمک کند و از ابتلا به واریس در افراد با سابقه عود یا سابقه مثبت خانوادگی جلوگیری نماید.
نکات: در این مطالعه بیشتر روش‌های درمانی در جال حاضر توضیح داده شده است و به طور خلاصه در انتهای مطالب به خواص زالودرمانی پرداخته است. با توجه به توضیحات اشاره شده درباره درمان و اتیولوژی واریس در حال حاضر بهتر بود مکانیسم عمل این درمان‌ها با مکانیسم زالودرمانی مقایسه می‌گردید و به این ترتیب با روند دقیق‌تری احتمال اثرگذاری زالودرمانی را نشان می‌دادند.
Writers: Arsheed Iqbal, Afroza Jan, Haider Ali Quraishi, Arjumand Shah, Huma, Md. Sheeraz
Keywords: Varicose, Reflux, Vein, Incompetent.
