کلیات طب سنتی ایران – ارکان

کلیات طب سنتی ایران

تعریف و تقسیم بندی علم طب:
از منظر منابع مکتوب پزشکی ایرانی علم طب علمی است که به واسطه آن احوال بدن انسان از نظر صحت و مرض شناخته شده تا اگر سلامت پا برجاست آن را حفظ کرده و اگر از دست رفته آن را بازیابد.کلیات طب سنتی ایران

کل مباحث تئوری علم طب به دو قسم نظری و عملی تقسیم می شود؛ طب نظری مربوط به اصول و مبانی شناخت انسان و سلامت و بیماری است و طب عملی مربوط به آشنایی با شیوه ها و دستورات حفظ سلامت و درمان بیماری‌ها می‌باشد.
امور طبیعیه:
الف) ارکان
تعریف ارکان: ارکان، اجسام بسیط (ساده) و غیر قابل تقسیم به اجسام مختلف هستند، که اجزای اولیه بدن انسان و غیر انسان را تشکیل می دهند.کلیات طب سنتی ایران
ارکان چهار عدد هستند؛ یعنی در عالم مادی هر جسم از نسبت های متفاوت حد اکثر ۴ رکن تشکیل شده است. هر رکن که بعنوان جسم بسیط شناخته میشود دارای خصوصیات ویژه خود است که خلاصه آن را در جدول زیر مشاهده می‌کنید:
کلیات طب سنتی ایران

کیفیت ها به ۲ گروه تقسیم می‌شوند. گروه اصلی یا اثر گذار که آن ها را فاعله می‌نامند و شامل گرمی وسردی می باشد وگروه فرعی یا اثر پذیر که آن ها را منفعله می‌نامند و شامل تری و خشکی می باشد. هر جسم بسیط یا رکن و نیز اجسام مرکب که شامل همه موجودات زنده از جمله انسان می باشند همیشه  دارای یکی از کیفیت‌های فاعله و یکی از کیفیت‌های منفعله می‌باشد یا اینکه از نظر هرکدام یا یکی از آنها معتدل می باشد.

***

منبع: کتاب مروری بر کلیات طب سنتی ایران

تدوین: دکتر مرتضی مجاهدی (متخصص طب ایرانی)
تنظیم: سینا جوانبخت